τεκμηρίοισιν ἐξ οἰμωγμάτων μαντευσόμεσϑα τἀνδρὸς ὡς ὀλωλότος

μαντεύομαι, med., 1) weissagen, prophezeien, einen Orakelspruch ertheilen; absol., ἢ ἐτεὸν Κάλχας μαντεύεται, Il. 2, 300 Od. 2, 170 u. öfter; τινί τι, z. B. τί μοι ϑάνατον μαντεύεαι Il. 19, 420, vgl. 16, 859; Κυκλώπεσσιν, Od. 9, 510; καὐτὸς καϑ' αὑτοῦ τὴν ὕβριν μαντεύσεται, Aesch. Spt. 388; μαντεύομαι γὰρ ὡς ἂν ἡγῆται ϑεός, Eum. 33, s. auch μαντεῖον; εἴπερ τι Κάλχας μαντεύεται, Soph. Ai. 733; Eur. oft; τοῖσι Ἕλλησι ἐμαντεύετο, u. öfter, von einem Wahrsager, Her. 9, 36; Plat. u. A.; pass. ist ἐμαντεύϑη Her. 5, 114 u. τὰ μεμαντευμένα 5, 45; dagegen μεμάντευμαι = ich habe befragt Pind. P. 4, 163. – 2) das Orakel befragen, sich eine Weissagung geben lassen, Ar. Vesp. 159, wie Her. ἐς τὰ μαντήϊα Κροῖσος ἀπέπεμψε μαντευσόμενος, 1, 46; περί τινος, 8, 36; ἐς Δελφοὺς ἐλϑὼν ἐτόλμησε τοῦτο μαντεύσασϑαι, Plat. Apol. 21 a, d. i. dies zu fragen; Xen. Mem. 1, 1, 3 u. A.; auch μαντείαν ἐμαντεύσαντο παρὰ τῷ ϑεῷ, Aesch. 3, 107. – 3) übh. vermuthen, τεκμηρίοισιν ἐξ οἰμωγμάτων μαντευσόμεσϑα τἀνδρὸς ὡς ὀλωλότος, Aesch. Ag. 1339; meinen, im Ggstz des deutlichen Erkennens, Plat. Crat. 411 b; τοῦτον ἔχεις μαντεύσασϑαι πῶς ἂν διατεϑείη, Rep. VII, 538 a; μαντευτέον, man muß vermuthen, Phil. 64 a; vgl. Arist. rhet. 1, 13 eth. 1, 5, 4; auch von Thieren, wittern, spüren, Theocr. 21, 45. – Das act. s. unten.